top of page

​

 

Anaokulu Yıllarında Yaratıcılık

 

Yaratıcılık da zeka gibi her bireyde farklı oranda bulunan bir özellik. Bu özelliÄŸin ortaya çıkması çok küçük yaÅŸlara dayanır, fakat gereken önem verilmezse ve çeÅŸitli uyaranlarla desteklenmezse zamanla sahip olduÄŸu potansiyelini kaybeder. Bu nedenle erken yaÅŸlarda, eÄŸitimciler ve aileler tarafından çocukların yaratıcılık yeteneÄŸine önem verilmeli ve geliÅŸebilmesi için de desteklenmelidir. 

Yaratıcılık konusunda gerekli desteÄŸi verebilmemiz için bu konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmamız gerekmektedir. Peki yaratıcılık dediÄŸimiz ÅŸey nedir? Yaratıcılık uzmanların tariflerine göre bir ÅŸeyin üretilme aÅŸamasına (veya problemin çözülme aÅŸamasına) denmektedir. 

Bir çok kiÅŸi yaratıcılık yeteneÄŸi hakkında yanlış ya da eksik bilgiye sahip olduÄŸu için çocuklarına doÄŸru ÅŸekilde yardımcı olamıyor. Uzmanlar yaratıcılığın zeka ile iliÅŸkilendirilmemesi gerektiÄŸini, yaratıcılığın diÄŸer zihinsel aktivitelerle doÄŸrudan bir iliÅŸkisini var olmadığını söylüyorlar ve bu konuda büyük yanlışların yapıldığını belirtiyorlar.Bir diÄŸer yanlışın da yaratıcılığın alanları hakkında var olan dar tanımlamadan ortaya çıktığını ekliyorlar, insanların sadece sanatsal aktivitelerde yaratıcı olabileceÄŸi düÅŸüncesinin çok yanlış olduÄŸunu, yaratıcılığın bilim ve diÄŸer sosyal alanlarda da var olabileceÄŸini söylüyorlar. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


ÇocuÄŸun yaratıcılığına zarar veren yetiÅŸkin davranışları:
 

  1. Gözetim: ÇocuÄŸun her yaptığı aktiviteyi gözetlemek onun kendisine olan güvenini azaltacak ve yaratıcığına zarar verecektir.

  2. ​

  3. DeÄŸerlendirmek: ÇocuÄŸu sürekli olarak deÄŸerlendirmek onun yaratıcılığını bloke etmek anlamına gelir, çünkü çocuklar deÄŸerlendirileceklerini bildikleri için yaratıcılık aÅŸamasında kendilerini sınırlayacaklardır.

  4. ​

  5. Ödüllendirmek: ÇocuÄŸu yaptığı her aktiviteden sonra ödüllendirmek onu bu ödüllere bağımlı hale getirir ve sahip olduÄŸu doÄŸal yaratıcılık hissinin ölmesine neden olur.

  6. ​

  7. Yarıştırmak: Yarıştırdığını hisseden çocuÄŸun kendine olan güveni azalacak ve baÅŸaramama korkusu nedeniyle yaratıcılığı zarar görecektir.

  8. ​

  9. Aşırı kontrol: Üzerinde aşırı derecede kontrol hisseden çocuk yapacağı aktiviteler esnasında bağımsız olmadığını bildiÄŸi için istediÄŸi gibi hareket edemeyecek ve isteksiz olacaktır.

  10.  

  11. Sınırlanmış seçim imkanı: ÇocuÄŸunuzun yaratıcılığını desteklemek için gerçekleÅŸtirmeniz gereken en önemli unsurlardan biri geniÅŸ seçim imkanı sunmaktır, ancak siz bunu saÄŸlamayıp hatta var olan imkanları da sınırlarsanız çocuÄŸunuzun yaratıcılığı da bir o kadar sınırlanır.



Neler yapabilirsiniz?
 

  • ÇocuÄŸunuza bir çok ÅŸeyi keÅŸfedebileceÄŸi ve deneyebileceÄŸi ortamlar yaratmaya çalışın.

 

  • Ä°stediklerini yapabilmeleri için onlara belirli miktarlarda bağımsızlıklar verin.

 

  • Onun düÅŸünce dünyasını geniÅŸletmek için çeÅŸitli aktiviteler yaratın. 

 

  • Kendi düÅŸüncelerinizle çocuÄŸunuzun düÅŸüncelerine yön vermek yerine çocuÄŸunuzun kendi düÅŸüncesini ortaya çıkarmasına yardımcı olun. 

 

  • ÇocuÄŸunuzun düÅŸünceleri ne kadar olaÄŸandışı olsa da bu düÅŸüncelere saygı duyun, eleÅŸtirmeyin ve olduÄŸu gibi kabul edin.

 

  • Sonuçtan çok iÅŸleme önem verdiÄŸinizi vurgulayın.


  • ÇocuÄŸunuza farklı çözüm yollarını bulabilmesi için zaman verin.

​

  • ÇocuÄŸunuzla beraber zaman geçirirken onun yaratıcılığını destekleyici koÅŸullar oluÅŸturmaya çalışın.
     

  •  

Çocukların yaratıcılığı konusunda yapılan yanlışların onların geliÅŸimini de etkileyeceÄŸini unutmamalı ve davranışlarımızı bu gerçeÄŸi göz önüne alarak gerçekleÅŸtirmelisiniz. Ünlü ressam Picasso’nun “ ben bütün ömrüm boyunca bir çocuÄŸun yaratıcılığına kavuÅŸmak için çabaladım” sözleri bir çocuÄŸun yaratıcılığı hakkında eminim hepimize bir fikir veriyordur.

 

​

Çocuk ve Yaratıcılık:

ÇocuÄŸun Yaratıcı DüÅŸünme Becerisini GeliÅŸtirici Sorular Sormak

 

ÇocuÄŸunuza sorduÄŸunuz soruları biraz deÄŸiÅŸtirerek onun geliÅŸimine büyük katkınız olabilir. Bu sorular sayesinde çocuÄŸunuzun yaratıcılığını, düÅŸünme becerisini, hayal gücünü ve öÄŸrenme becerisinigeliÅŸtirmiÅŸ olursunuz. ÇocuÄŸa sorulan iyi sorular çocuÄŸun kutunun dışında düÅŸünmesini ve çözümlerüretmesine yardımcı olur. Yaratıcı düÅŸünme becerisi, problem çözme becerisinin bir alt içeriÄŸidir.

​

“GökkuÅŸağını görüyor musun?” yerine “GökkuÅŸağı acaba gökyüzüne nasıl çıkıyor?”

“Filin bu kısmına ne deniyor? (Filin hortumuna iÅŸaret ederek )” yerine “Senin aynı filinki gibi bir hortumun olsa ne yapardın?”

“YaÄŸmur yağıyor gördün mü?” yerine “Acaba bulutlardan nasıl su damlaları yağıyor?”

“Bu ne renk?” yerine “Bu renk sana neler hatırlatıyor?”

“Bu dinozorun türü nedir?” yerine “Dinozorların arkadaÅŸları var mıdır?”

“Gökyüzünde uçan kuÅŸu gördün mü?” yerine “ Uçabilseydin neler olurdu? “

“Balıklar nerede yaÅŸar?” yerine “Suyun altına yaÅŸamanın en heyecanlı yönü ne olurdu sence?”

“Yarın ne yapacağız?” yerine “Sence yarın bizim olduÄŸumuz yere nasıl geliyor?”

“Bu ses nedir?” yerine “Bu sesi çizmeye çalışsaydık neye benzerdi?”

“Kertenkeleyi gördün mü?” yerine “Sence kertenkeleler neden güneÅŸte yatıyor? “

“Bu yaprak ne renk?(sonbahar yaprağı)” yerine “Yapraklar renk deÄŸiÅŸtirdiÄŸinde, yeni renk yaprağın içine nasıl giriyor?”

“Hangi top suyun üstüne durur?” yerine “Top nasıl suyun üzerinde yüzüyor?”

“Kırmızı yünü bulabilir misin?” yerine “Bu yün ile farklı neler yapabiliriz, nerelerde kullanabiliriz?”

“Kaç tane salyangoz görüyorsun?” yerine “Salyangozların için bir oyun parkını nasıl yapabiliriz?”

bottom of page